Kaartspellen, oude & nieuwe spelregels - Index

Welkom aan de kaarttafel van de Ruitenjas!

Dit blog heeft als doel zo veel mogelijk regels van kaartspellen de wereld in te slingeren, om absoluut geen reden in het bijzonder. Sinds een tijdje verzamel ik regels van zeer oude tot zeer moderne kaartspellen. Het leek me grappig / nuttig (doorhalen wat niet van toepassing is) deze altijd groeiende collectie te gaan structureren en te publiceren. De index in deze post zal af en toe worden geupdate voor handige referentie.

Een actuele index vindt je op de overzichtspagina.


De variëteit aan historische en moderne kaartspelen maakt het eigenlijk een soort van jammer dat de meeste Nederlanders zich beperken tot een aantal spellen. Kaartspelers in Nederland zijn grofweg op te delen in vier categorieën;
1. Gezellig bejaarde klaverjassers die verder eigenlijk niet van spelletjes houden
2. Serieuze bridge spelers die denken dat bridge (en zijzelf) superieur zijn aan alles en iedereen
3. Jokeren spelende jokers
4. De "Pesten" generatie welke zich massaal heeft bekeerd tot Texas Hold'em Poker in de jaren '90.

Het meest ergerlijke is nog dat er tussen deze vier categorieën bijna geen kruisbestuiving is. Wat de boer niet kent, dat vreet hij niet, zo luidt het oer Hollandsche spreekwoord. In sommige gevallen kan dat tot ernstige zelfbeperking van genoten plezier leiden. Ruitenjas hoopt dan ook een bron van inspiratie te zijn voor alle kaart- en spelliefhebbers.

Speelkaarten zijn reeds honderden jaren hét medium bij uitstek voor gok- en gezelschapsspelen. Kaartspelen als bridge & klaverjas ondergingen een evolutie van eeuwen, en allerlei tussenvormen en zijsporen zijn daarvan het resultaat. Wie weet nu nog dat Klaverjas vroeger een spel voor 2 personen betrof?

De populariteit van de eeuwen oude speelkaarten berust op de steekwoorden flexibiliteit en aantrekkingskracht. Je kunt met hetzelfde pak kaarten letterlijk duizenden spellen spelen of verzinnen. Dit gegeven alleen al was voor mij als kind (en nu als volwassene) magisch. Tel daar de uitstraling bij op, iets ouds en nobels, net als het schaken. Iets aristocratisch, iets bourgeois, en zelfs iets boers, kaarten waren door de tijden heen van alle klassen en leeftijden. Ondanks dat af en toe een pak in het haardvuur werd gegooid door een opportunistische christen onder het mom van "prentenboek van de duivel", leidde dit tot een scala aan spellen, duizenden spelregels, paleis- en huisregels, lokale varianten, iets wat we nu haast niet meer voor mogelijk houden met dat bedrieglijk simpele setje kaarten vol harten, schoppen, klaveren en ruiten.

De kaartspelen die hier beschreven gaan worden vereisen doorgaans een standaard pak nederlandse speelkaarten (of een castraat ervan), soms twee, en af en toe meerdere. Besluit je dit blog serieus te volgen, dan is het aan te raden ook vast een pak Franse tarotkaarten aan te schaffen (te vinden in de eerste de beste Franse supermarkt), en wellicht zelfs een herdruk van een oud Minchiate spel.

Zijn er verzoekjes voor regels, laat je horen!